Jest to znacznego stopnia oziębienie ciała, stwierdzone przez zbadanie temperatury głębokiej ciała (np. w odbycie, na błonie bębenkowej).
Wyróżnia się:
- lekką hipotermię – temperatura głęboka od 34°C do 36°C
- średnią hipotermię – temperatura głęboka od 30°C do 34°C
- ciężką /znaczną hipotermię – temperatura głęboka poniżej 30°C
Czynniki wpływające na wychłodzenie:
- niska temperatura otoczenia: powietrza lub wody przy topieniu
- wiatr, duża wilgotność powietrza
- brak ruchu poszkodowanego
- upojenie alkoholowe
- zażywanie narkotyków
- zażywanie leków uspokajających, nasennych
- choroby psychiczne
- wiek - bardziej podatne na hipotermię są dzieci i osoby starsze
Skutki hipotermii:
Następuje centralizacja krążenia, przez co skóra i końcowe części kończyn szczególnie narażone są na zmniejszony przepływ krwi i w ten sposób na brak ogrzewania.
Następuje także obniżenie ciśnienia i tętna, a co najważniejsze - zwolnienie metabolizmu i spadek zapotrzebowania na tlen (korzystny skutek).
Objawy kliniczne:
- utrata przytomności
- oddech płytki, zwolniony lub jego brak
- tętno zwolnione, słabo wyczuwalne lub nie wyczuwalne
- skóra chłodna
Postępowanie:
- W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć poszkodowanego przed dalszą utratą ciepła poprzez zdjęcie mokrej odzieży i ogrzanie go.
- Należy ułożyć poszkodowanego na plecach i nie poruszać nim.
- W przypadku:
- Lekkiej hipotermii - stosujemy bierne ogrzanie poprzez okrycie kocami i przeniesienie do ciepłego pomieszczenia lub, gdy jest taka możliwość, czynne ogrzewanie zewnętrzne poprzez zastosowanie ciepłego powietrza, ciepłej kąpieli.
- Średniej hipotermii - stosujemy jak wyżej - bierne ogrzanie lub też czynne ogrzanie zewnętrzne, ale tylko tułowia.
- Ciężkiej hipotermii - postępowanie jak w średniej plus konieczne jest zastosowanie ogrzewania czynnego wewnętrznego np. wentylowanie poszkodowanego ciepłym, nawilżonym tlenem (jest to już postępowanie przyrządowe).
- Jeżeli brak jest oddechu i tętna - prowadzenie wentylacji i masażu serca - Resuscytacja krążeniowo-oddechowa. Uwaga! - obecność oddechu i krążenia w hipotermii sprawdza się dłużej - nawet do jednej minuty!
